Sürekli
olarak ya da yineleyici bir biçimde, peniste yeterli bir sertlik sağlayamama ya
da cinsel etkinlik bitene dek bunu sürdürememe durumudur.
Herhangi
bir cinsel etkinliği başlatmak veya sürdürmek için yeterli sertliği sağlamada
güçlük olarak tanımlanabilir. Bu sorun her cinsel etkinlik sırasında
olabileceği gibi sertleşme sorunu sadece belli cinsel etkinliklerde de ortaya
çıkabilir. Örneğin masturbasyon sırasında sertlik sağlanırken, eşli cinsel
etkinliklerde sertleşme sağlanamayabilir.
Sertleşme bozukluğu kaç yaşında başlar?
Sertleşme
sorunu her yaşta görülebilir ama ileri yaşlarda daha sık görülür. Yapılan
araştırmalar 40 yaşından sonra sertleşme sorununun görülme sıklığının arttığını
göstermiştir. İleri yaşlarda genelde bedensel sebepler daha fazla rol oynar.
Kalp damar hastalığı, diabeti (şeker hastalığı) olan kişilerde risk daha
fazladır.
Genç
yaşta da özellikle psikojenik nedenlerle sertleşme sorunu görülebilir. Örnek
olarak cinsel deneyimi yetersiz kişilerde ilk gece korkusuna bağlı sertleşme
sorunu görülebilir.
Sertleşme bozukluğu görülme sıklığı nedir?
Sertleşme
bozukluğu erkeklerde görülen cinsel işlev bozuklukları arasında görülme sıklığı
açısından ikinci sırada yer almasına rağmen başvuru sıklığı açısından birinci
sırada yer almaktadır. Cinsel birleşmeyi engellemesi sebebiyle daha acil bir
durum olarak değerlendirilmesi tedavi için başvuru sıklığını arttırır.
Tüm
erişkin erkek toplumunun %10-20’sinde görülmektedir. Bu oran yaşla birlikte
artmaktadır. 40-70 yaşları arasında bu
oran %50 lere çıkmaktadır
Birçok vakada, fizik muayene ve tıbbi öykü ile ilgili soruları cevaplamak, sertleşme sorununun teşhisi için yeterli olacaktır. Kronik sağlık durumunuz varsa veya doktorunuz altta yatan bir durumun söz konusu olabileceğinden şüpheleniyorsa, daha fazla teste veya bir uzmana danışmaya ihtiyacınız olabilir.
Altta
yatan durumlar için yapılan testler şunları içerebilir:
·
Fizik muayene:
Bu, penisin ve testislerin dikkatlice incelenmesini ve sinirlerin duyu için
kontrol edilmesini içerebilir.
· Kan testleri:
Kalp hastalığı, diyabet, düşük testosteron seviyeleri ve diğer sağlık
durumlarını kontrol etmek için kan örneği laboratuvara gönderilebilir.
· İdrar testleri (idrar tahlili):
Kan testleri gibi, idrar testleri de diyabet belirtileri ve diğer altta yatan
sağlık durumlarını aramak için kullanılır.
· Ultrason:
Bu test genellikle bir uzman tarafından yapılır. Penisi besleyen kan damarları
üzerinde tutulan bir cihaz ile doktoru kan akışı sorunları olup olmadığını
görebilir. Ultrason testlerinde kan akışını daha iyi değerlendirmek için penise
ilaç enjeksiyonu yapılabilir.
·
Psikolojik değerlendirme:
Depresyon, anksiyete ya da diğer psikolojik durumları değerlendirmek için
doktorunuz sorular sorabilir.
Sertleşme bozukluğunda ilaç tedavileri var mıdır?
Sertleşme
bozukluğunda kullanılan çeşitli ilaç tedavileri vardır. Sertleşme sorunu hormon
düzeylerindeki bozukluk sebebiyle örnek olarak testosteron eksikliği veya
hiperprolaktinemiye bağlı olarak ortaya çıkmışsa hormon tedavileri
uygulanabilir. Ancak hormon düzeyleri normal olan erkeklerde hormon tedavisi
etkisizdir.
Son
10 yılda sertleşme sorununda ilaç tedavileri konusunda önemli gelişmeler oldu.
Penis damarlarını genişleten, penise gelen kan akımını artıran fosfodiesteraz
inhibitörleri (Sildenafil, Vardenafil, Tadalafil) tedavide kullanılmaktadır.
Sertleşme bozukluğunda ilaç tedavileri başarılı mıdır?
Sertleşme
bozukluğunun nedenine göre ilaç tedavi başarısı değişkenlik gösterir. Eğer bir
hormon eksikliği ya da fazlalığı söz konusuysa buna yönelik tedavi etkili
olmaktadır.
Fosfodiesteraz
inhibitörü olan ilaçlar (Sildenafil, Vardenafil, Tadalafil) organik kaynaklı
sertleşme sorununda etkili olmaktadır. Özellikle diabete (şekere) bağlı ,
prostat ameliyatları sonrası gelişen, hipertansiyonu (yüksek tansiyonu) olan,
ilaç kullanımına bağlı sertleşme sorunu olan kişilerde etkili olmaktadır.
Sertleşme
bozukluğunda kullanılan ilaçların yan etkileri var mıdır?
Sildenafil,
Vardenafil, Tadalafil etken maddeli fosfodiesteraz inhibitörü ilaçların en sık
görülen yan etkileri, başağrısı, yüzde kızarma, dispepsi (hazımsızlık), rinit
(nezle), sırt ağrısı, görme bulanıklığıdır. Bu yan etkiler çoğunlukla kişinin
ilaç bırakmasına neden olacak düzeyde değildir.
Sertleşme bozukluğunda kullanılan ilaçları kalp hastaları da kullanabilir mi?
Kalp
hastalığı, sertleşme bozukluğu için en önemli risk faktörlerinden biridir.
Nitrat grubu ilaç kullanan kalp hastaları, sertleşme bozukluğunda kullanılan
ilaçları kesinlikle kullanmamalıdır. Ayrıca stabil olmayan anjinası (kalp
ağrısı), kontrol edilemeyen hipertansiyonu (yüksek tansiyon) olan, ciddi (kalp)
kapak hastalığı olanlar, yüksek risk taşıyan aritmisi olan ve kardiyomyopati
(kalp kası hastalığı olan) hastaları ilaç kullanımı açısından yüksek risk
grubundadır.
Sertleşme bozukluğunda kullanılan ilaçlarla ilgili yanlış inançlar nelerdir?
Bu
ilaçlarla ilgili en büyük yanlış inanış ilaçların alındığında her kişide
sertleşme oluşturacağı beklentisidir. İlaçların etki etmesi için cinsel istek
ve uyarı gereklidir. Cinsel cinsel istek ve uyarı olmadan ilaçlar sertleşme
sağlamaz.
İkinci
yanlış inanış ise sertleşme sorunu olmayan kişilerde
sertleşmeyi artıracağı beklentisidir. Sertleşme sorunu olmayan kişilerde de
daha yüksek bir performans beklentisiyle ilaç kullanmı olmaktadır, bu kişilerde
her zamanki sertlikten daha fazla bir sertlik oluşmamaktadır.
Sertleşme bozukluğunun sebepleri nelerdir?
Sertleşme
bozukluğunun nedenlerini organik (bedensel) ve psikojenik olarak ikiye
ayırabiliriz. Kişide hangi sebeplerin etkili olduğunu anlamak için iyi bir
cinsel öykü alınmalıdır. Çoğunlukla neden organik olsa bile kişinin sertleşme
olup olmayacağı, sertleşmenin sürüp sürmeyeceği kaygısı, sorunun üzerine
performans anksiyetesinin (kaygısının) eklenmesine neden olmakta bu da sorunu
yalnızca organik nedenli olmaktan çıkarmakta, psikojenik nedenlerin de
etyolojide (bu hastalığın oluşmasına) rol oynamasına neden olmaktadır.
Sertleşme
bozukluğuna neden olan fiziksel sebepler neledir?
Birçok
durumda, erektil disfonksiyonun nedeni fiziksel bir sorundur. Kalp ve damar
sağlığındaki bir problem, erektil disfonksiyonun en yaygın nedenlerindendir.
Sertleşme sorunun fiziksel nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
·
Kalp hastalığı
·
Tıkalı kan damarları (ateroskleroz)
·
Yüksek kolestorol
·
Yüksek tansiyon
·
Diyabet
·
Obezite (aşırı kilo)
· Metabolik sendrom (artan kan basıncı,
yüksek insülin seviyeleri, bel çevresinde vücut yağı ve yüksek kolesterol
içeren bir durumdur)
·
Parkinson hastalığı
·
Multipl skleroz
·
Bazı reçeteli ilaçlar
·
Tütün kullanımı
·
Peyroni hastalığı (penis içinde skar
dokusu gelişimi gösteren bir hastalıktır)
·
Alkolizm ve diğer madde bağımlılıkları
·
Uyku bozuklukları
·
Prostat kanseri veya büyümüş prostat bezi
tedavisi
·
Pelvik bölgeyi veya omuriliği etkileyen
ameliyatlar veya yaralanmalar
Sertleşme bozukluğuna neden olan psikolojik sebepler nelerdir?
Sertleşme bozukluğunun psikolojik nedenlerini hazırlayan nedenler, tetikleyen ve sürdüren nedenler olrak üçe ayırabiliriz.
Hazırlayan nedenler arasında; en
sık görülenler cinsel bilgi eksikliği, cinsel deneyimsizlik ve yetiştiriliş
biçimidir.
Tetikleyen
nedenler arasında; ilişki ile ilgili sorunlar, iş sorunları,
maddi sorunlar, kendisinde ya da eşinde başka bir cinsel sorun ya da bir
psikiyatrik ya da fiziksel hastalığın ortaya çıkması, yaşlanmanın doğal
değişimlerini kabullenememe, eşinin hamile kalması, emzirmesi, menopoza girmesi
sayılabilir.
Sürdüren
nedenler arasında; en yaygını performans kaygısıdır.
Sertleşme sorunu yaşayan bir erkek cinsel ilişkiye başlamadan önce sertleşmenin
olup olamayacağı ile ilgili aşırı bir kaygı ve endişe duymaktadır. Sorunun
sürmesine katkısı olan bir diğer durum da cinsel eşin cinselliğe ve soruna
karşı yaklaşımıdır.
Sertleşme
bozukluğuna sebep olabilecek risk faktörleri
·
Tıbbi durumlar, özellikle diyabet veya
kalp rahatsızlıkları
·
Damarlara ve arterlere kan akışını
kısıtlayan tütün kullanımı (zamanla erektil disfonksiyona yol açan kronik
sağlık koşullarına neden olabilir)
·
Aşırı kilolu olmak
·
Prostat cerrahisi veya kanser için
radyasyon tedavisi gibi bazı tıbbi tedaviler almış olmak
·
Özellikle sertleşmeyi kontrol eden
sinirlere veya arterlere zarar veren yaralanmalar
·
Antidepresanlar, antihistaminikler ve
yüksek tansiyon, ağrı veya prostat durumlarını tedavi etmek için kullanılan
bazı ilaçlar
·
Stres, anksiyete veya depresyon gibi
psikolojik durumlar
·
Uyuşturucu ve alkol kullanımı (özellikle
uzun süreli uyuşturucu kullanıcısı veya yüksek oranda alkol tüketen kişiler)
Sertleşme
sorununun komplikasyonları
·
Tatmin edici olmayan bir cinsel yaşam
·
Stres veya kaygı
·
Utanç veya düşük benlik saygısı
·
Partner ile yaşanan ilişki sorunları
·
Çok ciddi durumlarda, partnerle cinsel
birleşme sağlanamadığı için çocuk yapamama
Sertleşme bozukluğu
gelişen biri ne yapmalıdır?
Sertleşme
sorunu yaşayan birisi bunu yorgunluk, stres, yoğun alkol alımı gibi nedenlerden
sonra yalnızca birkaç kez yaşadıysa bunun olabileceğini bilip cinsel ilişki
öncesi kaygı yaşayıp performans anksiyetesi (kaygısı) gelişmezse bu durum
geçici olabilir. Aşırı heyecan, ilk gece korkusu gibi psikojenik nedenlerin
sebep olduğu bir durumsa ve hasta genç ise genelde psikojenik sertleşme
bozukluğudur, kişi cinsel terapi konusunda deneyimli bir psikiyatrist veya
psikologa başvurmalıdır
Hastanın
eğer daiabetes mellitus (şeker hastalığı), kardiyak (kalp) hastalık,
hipertansiyon gibi bedensel bir hastalığı varsa ve yaşlıysa organik nedenlerin
rol oynayabileceği düşünülerek androloji konusunda deneyimli bir üroloğa
başvurabilir. Ama unutulmaması gerekir ki neden organik bile olsa bir erkek
sertleşme sorunu yaşadığında performans kaygısı eklendiğinden mutlaka
psikolojik destek de alması gerekmektedir.
Sertleşme bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Sertleşme
bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Eğer psikolojik nedenlere bağlı sertleşme sorunu varsa bu konuda deneyimli psikiyatrist ve psikologlar tarafından cinsel terapi uygulanabilir. Cinsel terapi yaklaşık 6-12 seans sürmektedir. Cinsel terapi kognitif davranışçı yöntemlerle yapılır, eğer kişinin cinsel eşi varsa tedaviye partneriyle başvurması önerilir, bu tedavi başarısını daha da artırmaktadır. Öncelikle cinsel konularda bilgi verilir, cinsel bölgelerin anatomisi ve fizyolojisi anlatılır. Daha sonra çeşitli ev ödevleri verilerek cinsel terapi uygulanır.Eğer organik nedenler düşünülüyorsa, tanı ve ayırıcı tanıya götürecek incelemeler yapıldıktan sonra altta yatan nedene uygun tedavi uygulanır.
Sertleşme bozukluğu tedavisi üzerine bilgilendirici bir video
KAYNAKLAR
https://www.cetad.org.tr/73/sik-sorulan-sorular/41/sertlesme-bozuklugu
https://www.medicalpark.com.tr/sertlesme-sorunu/hg-2310
0 Yorumlar